در شرق روستاي شيرخان دينور، روي تپه­اي بلند به نام تپه ي امامزاده، بقعه امامزاده محمود ابن امام موسي‏كاظم قرار دارد. 


آقاي مسعود گلزاري درباره ي بناي قديمي بقعه ي اين امامزاده مي­نويسد:

 بقعه ي اين امامزاده، بنايي از آجر و گچ است. بناي اصلي بقعه از خارج چهار ضلعي و از داخل چهارايواني است. هر يك از ايوان‏ها به دهانه ي 278 و عمق 180 تا 183 سانتي­متر و بلندي آن تا ابتداي طاق 240 سانتي­متر است. طاق هر چهار ايوان هلالي است.

ابعاد محوطه ي داخلي بقعه، بدون احتساب ايوان‏ها 575×575 سانتي متر است. چهار گوشه ي بنا را با چهار گوشوار جمع كرده و گنبدي مدور با آجر و گچ بر آن زده شده است. ميان بنا ضريحي مشبك چوبين با سقفي مسطح به طول 180 و عرض 130 و بلندي 185 سانتي متر است. در ميان ضريح، سنگ قبري به طول 127 و عرض 35 سانتي متر است كه

 بر حاشيه ي سطح سنگ «آية الكرسي» و بر سطح سنگ صلوات كبير است تا: و صل علي الحجّة القائم محمّد صلوات الله عليه و عليهم اجمعين. 

درب ورودي بقعه در ايوان غربي است كه پهناي آن 156 سانتي متر و بلندي آن 182 سانتي­متر است. درب ايوان‏هاي شمالي و جنوبي داخلي هر يك سه طاقچه با طاق هلالي و در ايوان شرقي يك طاقچه و در ايوان غربي داخلي دو طاقچه با طاق هلالي است. بر بالاي هر يك از ايوان‏هاي داخل نورگيري مستطيل شكل با طاق هلالي است. اين نورگيرها محوطه ي مركزي بقعه را روشن مي­كنند و در سه جهت شمالي، غربي و جنوبي ايوان است. 

سقف بقعه از داخل كوتاه و آجري و برجستگي گنبد تو سري خورده است.[92] بناي جديد بقعه امامزاده محمود بناي جديد نسبت به بناي قديمي بقعه توسعه داده شده، به صورت مربع بازسازي و ابعاد آن 15×15 است كه شامل سه قسمت مي­باشد:

 الف. روضه ي مطهر كه مرقد و ضريح در آن قرار دارد به مساحت صد متر است. بناي جديد بقعه تير آهن و آجر است و ارتفاع بقعه 4 متر مي­باشد. 

در چهارگوشه ضريح با فاصله ي يك متر چهارستون نصب شده كه بار گنبد و بخشي از سقف بقعه را تحمّل مي­كند. ضريحي مشبك از جنس فلز آب طلا و نقر­ه كاري بر روي مرقد و زير گنبد به طول 5/2 متر و عرض 180 سانتي متر و ارتفاع 5/2 متر با سفارش اداره ي اوقاف كرمانشاه و هزينه ي مردم خيّر و محبّ خاندان عصمت و طهارت بخش دينور، پس از بازسازي در سال 1388ش. نصب گرديده است. 

چهار طرف ضريح رواق است. كف بقعه سراميك سبز، بدنه و ازاره ي آن تا ميزان 130 سانتي­متر با سنگ گرانيت تزيين يافته است. بقيه ي ازاره تا زير سقف (دور تا دور) با آجر 5 سانت اصفهان نماكاري شده است. سقف بقعه با آيينه­كاري تزيين يافته است. زير گنبد نيز آيينه­كاري و با كتيبه­هايي از آيات قرآني با كاشي مزيّن شده است. بقعه از چهار طرف روشنايي مي­گيرد و تعداد 9 پنجره در دور تا دور بقعه تعبيه گرديده است، همچنين و در جانب قبله ي روضه ي مطهر محرابي قرار دارد.

ب. رواق مستقل در ضلع شرقي روضه ي مطهر به طول 5 ×10 و به مساحت 50 متر با تزييناتي كه وصف گرديد قرار داده شده و درب ورودي بقعه از سمت قبله به داخل اين رواق است.

ج. ايوان بقعه، به طول 15 و عرض 5 متر است كه با چهار طاق ضربي با پنج پايه به صورت سكو در سمت قبله ي بقعه واقع شده است.

 د. بر فراز بقعه، گنبدي مدّور بنا شده كه روي آن به صورت خشت نما از استيل سفيد پوشيده شده است. 

ه. نماي بيروني بقعه دور تا دور به ميزان يك متر با كف ايوان سنگ تيشه­اي سميرم نصب گرديده و بالاي آن تا لب بام با آجر 5 سانت اصفهان نماكاري شده است. و. در ضلع شرقي بقعه با فاصله ي چند متر يك باب منزل براي خادم و سرايدار امامزاده ساخته شده و سرويس­هاي بهداشتي زنانه و مردانه در ضلع شرقي همين منزل است.

 با توجه به اينكه بقعه ي امامزاده در مكاني با ارتفاع بلند واقع شده در ايوان بقعه تمام منطقه ي دينور و كوه‏هاي اطراف و مناظر زيباي طبيعت چشم‏نواز است. بر دامنه ي تپه ي امامزاده به ويژه در سمت غرب آن گورستان قديمي بزرگي واقع شده است كه به گورستان كوفي شيرخان معروف است. 

بيشتر سنگ نوشته­هاي اين قبرستان به خط كوفي با قلم­هاي مختلف و همچنين به خط نسخ كهن است.حضور زائران و اهالي روستاهاي اطراف در بقعه، بيشتر روزهاي تعطيل به ويژه روزهاي جمعه است. نذرهايي كه براي امامزاده محمود مي­شود و زارعان هنگام آمدن به زيارت امامزاده با خود مي­آورند گاو، گوسفند، پول نقد، گندم، پارچه و شمع است. مراسم علم بندي اين بقعه روز سوم محرّم و مراسم باز كردن علم، روز سوم شهادت امام برگزار مي‏شود


بناي جديد بقعه امامزاده محمود

بناي جديد نسبت به بناي قديمي بقعه توسعه داده شده، به صورت مربع بازسازي و ابعاد آن 15×15 است كه شامل سه قسمت مي­باشد: الف. روضه ي مطهر كه مرقد و ضريح در آن قرار دارد به مساحت صد متر است. بناي جديد بقعه تير آهن و آجر است و ارتفاع بقعه 4 متر مي­باشد.

 در چهارگوشه ضريح با فاصله ي يك متر چهارستون نصب شده كه بار گنبد و بخشي از سقف بقعه را تحمّل مي­كند. ضريحي مشبك از جنس فلز آب طلا و نقر­ه كاري بر روي مرقد و زير گنبد به طول 5/2 متر و عرض 180 سانتي متر و ارتفاع 5/2 متر با سفارش اداره ي اوقاف كرمانشاه و هزينه ي مردم خيّر و محبّ خاندان عصمت و طهارت بخش دينور، پس از بازسازي در سال 1388ش. نصب گرديده است. چهار طرف ضريح رواق است. كف بقعه سراميك سبز، بدنه و ازاره ي آن تا ميزان 130 سانتي­متر با سنگ گرانيت تزيين يافته است.

بقيه ي ازاره تا زير سقف (دور تا دور) با آجر 5 سانت اصفهان نماكاري شده است. سقف بقعه با آيينه­كاري تزيين يافته است. زير گنبد نيز آيينه­كاري و با كتيبه­هايي از آيات قرآني با كاشي مزيّن شده است. بقعه از چهار طرف روشنايي مي­گيرد و تعداد 9 پنجره در دور تا دور بقعه تعبيه گرديده است، همچنين و در جانب قبله ي روضه ي مطهر محرابي قرار دارد. 

ب. رواق مستقل در ضلع شرقي روضه ي مطهر به طول 5 ×10 و به مساحت 50 متر با تزييناتي كه وصف گرديد قرار داده شده و درب ورودي بقعه از سمت قبله به داخل اين رواق است.

 ج. ايوان بقعه، به طول 15 و عرض 5 متر است كه با چهار طاق ضربي با پنج پايه به صورت سكو در سمت قبله ي بقعه واقع شده است. 

د. بر فراز بقعه، گنبدي مدّور بنا شده كه روي آن به صورت خشت نما از استيل سفيد پوشيده شده است. 

ه. نماي بيروني بقعه دور تا دور به ميزان يك متر با كف ايوان سنگ تيشه­اي سميرم نصب گرديده و بالاي آن تا لب بام با آجر 5 سانت اصفهان نماكاري شده است. و. در ضلع شرقي بقعه با فاصله ي چند متر يك باب منزل براي خادم و سرايدار امامزاده ساخته شده و سرويس­هاي بهداشتي زنانه و مردانه در ضلع شرقي همين منزل است. با توجه به اينكه بقعه ي امامزاده در مكاني با ارتفاع بلند واقع شده در ايوان بقعه تمام منطقه ي دينور و كوه‏هاي اطراف و مناظر زيباي طبيعت چشم‏نواز است. بر دامنه ي تپه ي امامزاده به ويژه در سمت غرب آن گورستان قديمي بزرگي واقع شده است كه به گورستان كوفي شيرخان معروف است.

بيشتر سنگ نوشته­هاي اين قبرستان به خط كوفي با قلم­هاي مختلف و همچنين به خط نسخ كهن است. حضور زائران و اهالي روستاهاي اطراف در بقعه، بيشتر روزهاي تعطيل به ويژه روزهاي جمعه است. نذرهايي كه براي امامزاده محمود مي­شود و زارعان هنگام آمدن به زيارت امامزاده با خود مي­آورند گاو، گوسفند، پول نقد، گندم، پارچه و شمع است. مراسم علم بندي اين بقعه روز سوم محرّم و مراسم باز كردن علم، روز سوم شهادت امام برگزار مي‏شود


منبع : پایگاه اطلاع رسانی امام زادگان حرم یار



برچسب‌ها: منطقه دینور, روستای شیرخان, امامزاده محمود
+ نوشته شده توسط علی دینوری (از ایل یوسفوند) در ۱۳۹۱/۰۳/۰۱ |